Bu rehber, Piano Dental Clinic tarafından 2025 yılı güncel bilimsel veriler ışığında hazırlanmıştır.
Diş Eti Hastalıkları
Diş eti hastalıkları, Türkiye'de 35 yaş üstü bireylerin yüzde 85'inde görülen yaygın bir sağlık sorunudur. Bu hastalıklar sadece ağız sağlığını değil, kalp sağlığı, şeker hastalığı kontrolü ve genel yaşam kalitesini de doğrudan etkiler. Erken tanı ve doğru tedavi ile tamamen kontrole alınabilir.
İçindekiler
Diş Eti Hastalığı Nedir?
Diş eti hastalığı, dişleri destekleyen yapıların (diş eti, diş bağı, çene kemiği) bakteriyel enfeksiyonlar sonucu iltihaplanmasıdır. Hastalık, yetersiz ağız temizliği sonucu diş yüzeylerinde biriken bakteri tabakası ile başlar.
Bu bakteriler zamanla sertleşerek diş taşı haline gelir ve diş etlerinin tahriş olmasına, kanamaya ve sonrasında dişleri destekleyen kemiğin erimesine yol açar. Tedavi edilmediğinde diş kaybına kadar gidebilen ciddi bir durumdur.
Hastalık Nedenleri ve Risk Faktörleri
Diş eti hastalığının gelişiminde birçok faktör rol oynar:
Ana Nedenler
- Yetersiz diş fırçalama ve ağız bakımı
- Diş yüzeylerinde bakteri birikimi (plak)
- Diş taşı oluşumu
- Yanlış fırçalama teknikleri
Vücut Sağlığı ile İlgili Risk Faktörleri
- Şeker hastalığı (diyabet)
- Kalp-damar hastalıkları
- Bağışıklık sistemi zayıflığı
- Kemik erimesi hastalığı
- Romatizma
- Hormon değişiklikleri
Yaşam Tarzı Risk Faktörleri
- Sigara ve tütün ürünleri kullanımı
- Aşırı alkol tüketimi
- Kronik stres
- Uyku bozuklukları
- Kötü beslenme alışkanlıkları
- Vitamin eksiklikleri
Kalıtsal Faktörler
- Aile öyküsü (anne-baba-kardeşlerde hastalık varlığı)
- Kalıtsal yatkınlık genleri
- Bağışıklık sistemi gen farklılıkları
Diş Eti Hastalığı Belirtileri
Diş eti hastalıkları genellikle ağrısız ilerler. Bu nedenle erken belirtileri fark etmek çok önemlidir:
Erken Belirtiler
- Diş fırçalarken veya diş ipi kullanırken kanama
- Diş etlerinde kızarıklık ve şişlik
- Ağız kokusu
- Diş etlerinde hassasiyet
- Ağızda metalik tat
İleri Belirtiler
- Diş eti çekilmesi
- Dişlerde sallanma
- Dişler arasında boşluk açılması
- Çiğneme zorluğu
- Diş eti apsesi ve irin
- Diş kaybı
Diş Eti Hastalığının Türleri
1. Diş Eti İltihabı (Gingivitis)
En hafif ve en yaygın türüdür. Sadece diş etini etkiler, kemik kaybı yoktur. Doğru tedavi ile tamamen geri döndürülebilir.
Belirtileri: Kanama, kızarıklık, şişlik
2. Periodontitis (İleri Diş Eti Hastalığı)
Hastalığın ilerlemesiyle dişleri destekleyen kemik de etkilenir. Tedavi edilmezse diş kaybına yol açar.
Belirtileri: Diş eti çekilmesi, diş sallanması, kemik kaybı
3. Agresif Periodontitis
Genç yaşta başlayan ve hızla ilerleyen türdür. Genetik yatkınlık rol oynar.
4. Nekrotizan Hastalıklar
Diş etinde doku ölümüne neden olan, acil tedavi gerektiren türdür.
Belirtileri: Şiddetli ağrı, ülserler, kötü koku
| Hastalık Evresi | Kemik Kaybı | Tedavi Süresi | Başarı Oranı |
|---|---|---|---|
| Hafif | Yok veya minimal | 2-4 hafta | %95-100 |
| Orta | %15-30 | 2-3 ay | %80-90 |
| İleri | %30+ | 6-12 ay | %60-80 |
| Çok İleri | Yaygın | 12+ ay | %50-70 |
Tanı Yöntemleri
Doğru tanı için uzman muayenesi ve çeşitli test yöntemleri kullanılır:
Klinik Muayene
- Kapsamlı ağız içi kontrol
- Diş eti cep derinliği ölçümü
- Kanama testi
- Diş hareketliliği kontrolü
- Plak ve diş taşı değerlendirmesi
Görüntüleme Yöntemleri
- Panoramik röntgen
- Periapikal röntgenler
- 3 boyutlu tomografi (gerekli durumlarda)
- Dijital fotoğraflama
İleri Test Yöntemleri
- Bakteri testi
- Genetik yatkınlık testi
- İltihaplanma belirteçleri
Tedavi Seçenekleri
Cerrahi Olmayan Tedaviler
Hastalığın erken evrelerinde uygulanan, ağrısız ve etkili yöntemlerdir:
Temel Temizlik Tedavileri
- Profesyonel diş temizliği (diş taşı temizleme)
- Diş kökü düzleştirme
- Antibakteriyel gargara tedavisi
- Ağız hijyeni eğitimi
İleri Temizlik Yöntemleri
- Lazer tedavisi
- Ultrasonik temizlik
- Antibiyotik tedavisi
- Probiyotik destek
Cerrahi Tedaviler
İleri evrelerde gerekli olan cerrahi müdahaleler:
Temizlik Amaçlı Cerrahiler
- Flap ameliyatı (diş eti kaldırma)
- Cep temizleme cerrahisi
- Kemik şekillendirme
Onarıcı Cerrahiler
- Kemik nakli
- Diş eti nakli
- Doku yenileme tedavileri
- Estetik diş eti cerrahisi
Eksik Dişlerin Tamamlanması
- İmplant tedavisi
- Köprü protez
- Hareketli protez
Özel Durumlarda Diş Eti Sağlığı
Hamilelik Döneminde
Hamilelik sırasında hormon değişiklikleri diş etlerini daha hassas hale getirir. Tedavi güvenli ve önemlidir çünkü diş eti hastalığı erken doğum riskini artırır.
Çocuklarda
- Ergenlik diş eti iltihabı sık görülür
- Diş fırçalama alışkanlığı kritiktir
- Düzenli kontroller önemlidir
Yaşlılıkta
- İlaç kullanımı ağız kuruluğuna neden olabilir
- El becerisi azalması nedeniyle özel fırçalar gerekebilir
- Düzenli profesyonel bakım şarttır
Kronik Hastalıklarda
- Şeker hastaları: Kan şekeri kontrolü kritiktir
- Kalp hastaları: Enfeksiyon riski nedeniyle tedavi öncesi önlem
- Kanser hastaları: Kemoterapi öncesi ağız sağlığı
Korunma Yöntemleri
Diş eti hastalıklarının yüzde 90'ı doğru ağız bakımı ile önlenebilir:
Günlük Ağız Bakımı
- Günde 2 kez en az 2 dakika diş fırçalama
- Her gün diş ipi kullanımı
- Antibakteriyel gargara
- Dil temizleme
Beslenme Önerileri
- Şekerli yiyecek ve içeceklerden kaçınma
- C vitamini açısından zengin besinler
- Kalsiyum ve D vitamini alımı
- Bol su tüketimi
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Sigarayı bırakma
- Stres yönetimi
- Düzenli egzersiz
- Yeterli uyku
Düzenli Kontroller
- 6 ayda bir diş hekimi kontrolü
- Yılda 1-2 kez profesyonel temizlik
- Risk faktörü varsa daha sık kontrol
Diş Eti Hastalığı ve Vücut Sağlığı İlişkisi
Modern tıp araştırmaları, diş eti hastalıklarının vücut sağlığını ciddi şekilde etkilediğini göstermektedir:
Kalp ve Damar Sağlığı
- Kalp krizi riskini yüzde 20-25 artırır
- İnme riskini yüzde 50+ artırır
- Tansiyon yüksekliğine neden olabilir
- Damar sertliğini artırır
Şeker Hastalığı
- Kan şekeri kontrolünü zorlaştırır
- İnsulin direncini artırır
- Şeker hastalığı komplikasyonlarını hızlandırır
- Tedavi ile kan şekeri kontrolü iyileşir
Gebelik Sağlığı
- Erken doğum riskini 2-7 kat artırır
- Düşük doğum ağırlığı riski
- Gebelik zehirlenmesi riski
Solunum Sağlığı
- Akciğer enfeksiyonu riski
- KOAH alevlenmeleri
- COVID-19 şiddet artışı
Diş Eti Hastalıkları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Hayır, sağlıklı diş etleri asla kanamaz. Diş fırçalama sırasında kanama, diş eti hastalığının en erken belirtisidir. Hemen bir uzman diş hekimine başvurmalısınız.
Hastalığa neden olan bakteriler tükürük yoluyla geçebilir. Özellikle öpüşme ve ortak kullanım eşyaları ile bulaşma riski vardır. Ancak hastalık gelişimi için diğer faktörler de gereklidir.
Evet, gebelik döneminde diş eti tedavisi hem güvenli hem de önemlidir. İkinci trimester en ideal tedavi zamanıdır. Tedavi edilmeyen hastalık erken doğum riskini artırır.
Şeker hastalığı diş eti hastalığı riskini 3 kat artırır. Yüksek kan şekeri iyileşmeyi geciktirir ve enfeksiyon riskini artırır. Karşılıklı olarak diş eti hastalığı da kan şekeri kontrolünü zorlaştırır.
Lazer tedavisi geleneksel temizliğe ek olarak kullanıldığında çok etkilidir. Bakterileri öldürür, kanamayı azaltır ve iyileşmeyi hızlandırır. Ancak tek başına yeterli değildir.
Çekilen diş etleri doğal olarak geri dönmez. Ancak diş eti nakli cerrahisi ile tedavi edilebilir. Erken müdahale ile ilerlemesi durdurulabilir.
Sigara en önemli risk faktörüdür. Kan dolaşımını azaltır, bağışıklık sistemini zayıflatır ve tedavi başarısını düşürür. Sigara bırakma sonrası 1 hafta içinde iyileşme başlar.
Elektrikli diş fırçaları plak temizlemede yüzde 20 daha etkilidir. Özellikle el becerisi problemi olan kişilerde avantajlıdır. Doğru teknikle manuel fırça da etkili olabilir.
Diş eti hastalığı kalp krizi riskini yüzde 20-25 artırır. Kronik iltihaplanma damar sertliğine ve kalp hastalıklarına neden olabilir. Tedavi kalp sağlığını iyileştirir.
Evet, probiyotikler ağız bakterilerini dengeleyerek diş eti iltihabını azaltır. Özellikle tedavi sonrası destek amaçlı kullanıldığında faydalıdır. 12 hafta kullanım önerilir.
C vitamini eksikliği özellikle önemlidir ve diş eti kanama artışına neden olur. D vitamini, folat ve omega-3 eksiklikleri de diş eti sağlığını olumsuz etkiler.
Evet, tükürük eksikliği bakterilerin temizlenmesini zorlaştırır ve hastalık riskini artırır. İlaç yan etkileri, yaşlılık ve bazı hastalıklar ağız kuruluğuna neden olabilir.
Kronik stres bağışıklık sistemini zayıflatır ve diş sıkma alışkanlığına neden olarak diş eti sağlığını olumsuz etkiler. Stres yönetimi tedavinin önemli parçasıdır.
Modern tedavi yöntemleri minimal ağrı ile uygulanır. Lokal anestezi ve lazer teknolojileri konfor sağlar. Hafif hassasiyet normal olmakla birlikte kısa sürer.
Hastalık şiddetine göre 2-8 seans arasında değişir. Hafif vakalarda 2-3 seans, ileri vakalarda 6-8 seans gerekebilir. Her hasta için özel plan hazırlanır.
İlk 24 saat sıcak yiyecek ve içeceklerden kaçınılmalı, yumuşak fırça kullanılmalı, antibakteriyel gargara yapılmalı ve sigara içilmemelidir.
Risk faktörüne göre 3-6 ayda bir kontrol gereklidir. Sigara içenler ve şeker hastaları daha sık kontrol edilmelidir. Düzenli kontrol nüks önlemede kritiktir.
Yaşlılarda iyileşme süreci uzun olabilir. İlaç etkileşimleri kontrol edilmeli, daha nazik yaklaşım uygulanmalı ve sık kontroller yapılmalıdır.
Diş gıcırdatma aşırı kuvvet uygulanmasına neden olarak diş eti hastalığını ağırlaştırabilir. Gece plağı kullanımı koruyucu olabilir.
Evet, implant çevresi iltihaplanma (periimplantitis) ciddi bir sorundur. Önlenmesi doğal dişlerden daha zordur. Düzenli bakım ve kontrol şarttır.
Piano Dental Clinic Uzman Önerileri
Piano Dental Clinic olarak, 15 yıllık deneyimimizle diş eti sağlığınız için önerilerimizi sunuyoruz:
Kişiye Özel Risk Değerlendirmesi
- Kapsamlı diş eti muayenesi
- Aile öyküsü ve genetik değerlendirme
- Vücut sağlığı durumu analizi
- Yaşam tarzı risk faktörlerinin belirlenmesi
- Bireysel tedavi planlaması
Modern Tedavi Yaklaşımı
- 3 boyutlu görüntüleme ile hassas tanı
- Lazer destekli minimal invaziv tedaviler
- Ultrasonik temizlik sistemleri
- Ağrısız tedavi protokolleri
- Hızlı iyileşme teknikleri
Çoklu Uzman İşbirliği
- İç hastalıkları uzmanı konsültasyonu
- Kalp hastalıkları uzmanı koordinasyonu
- Endokrinoloji uzmanı işbirliği
- İmplant uzmanı entegrasyonu
- Genel sağlık takibi
Diş eti sorunlarınızı ertelemeyin! Piano Dental Clinic'te uzman muayene için hemen randevu alın.
Site içeriğinde bulunan bilgiler bilgilendirmek içindir.
Bu bilgilendirme kesinlikle hekimin hastasını tıbbi amaçla muayene etmesi veya tanı koyması yerine geçmez.
